Próchnica zębów to najczęstsza choroba jamy ustnej – dotyczy dzieci, młodzieży i dorosłych. Choć początkowo rozwija się bezboleśnie, nieleczona prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, bólu, a nawet utraty zębów. Warto wiedzieć, jak powstaje, jakie daje objawy i w jaki sposób można jej zapobiegać.
Skąd bierze się próchnica?
Główną przyczyną próchnicy są bakterie znajdujące się w płytce nazębnej. Żywią się one cukrami obecnymi w naszej diecie i produkują kwasy, które stopniowo niszczą szkliwo. Jeśli proces nie zostanie zatrzymany, bakterie docierają do głębszych warstw zęba – zębiny i miazgi.
Na rozwój próchnicy wpływają m.in.:
- niedostateczna higiena jamy ustnej (rzadkie mycie zębów, brak nitkowania),
- dieta bogata w cukry i przekąski,
- niewłaściwa technika szczotkowania,
- predyspozycje genetyczne,
- brak regularnych wizyt kontrolnych u dentysty.
Objawy próchnicy
W początkowej fazie próchnica nie daje dolegliwości bólowych – często jedynym objawem jest kredowobiała plama na zębie. Z czasem pojawiają się:
- ciemniejsze przebarwienia i ubytki w zębie,
- nadwrażliwość na zimne, gorące, słodkie pokarmy,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- ból podczas gryzienia,
- w zaawansowanej fazie – silny ból spoczynkowy.
Konsekwencje nieleczenia
Nieleczona próchnica może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
- zapalenie miazgi (tzw. nerwu) i konieczność leczenia kanałowego,
- ropień i stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych,
- utrata zęba,
- problemy z żuciem i trawieniem,
- negatywny wpływ na zdrowie całego organizmu (bakterie mogą przedostawać się do krwiobiegu i powodować choroby ogólnoustrojowe, np. serca czy nerek).
Jak leczyć próchnicę?
Metoda leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby:
- we wczesnym stadium – wystarczy remineralizacja szkliwa (fluoryzacja, preparaty wzmacniające),
- próchnica powierzchowna i średnia – usunięcie zmienionych tkanek i wypełnienie zęba (tzw. plomba),
- próchnica głęboka – konieczne jest leczenie kanałowe (endodontyczne),
- zęby nie do uratowania – czasem pozostaje tylko usunięcie zęba.
Jak zapobiegać próchnicy?
- regularne szczotkowanie (minimum 2 razy dziennie) i nitkowanie,
- ograniczenie słodyczy i słodkich napojów,
- regularne wizyty kontrolne u dentysty (co 6 miesięcy),
- profesjonalna higienizacja (skaling, piaskowanie, fluoryzacja),
- stosowanie past z fluorem.
✨ Próchnica to choroba, której można skutecznie zapobiegać i którą można leczyć, jeśli zostanie wykryta na wczesnym etapie. Regularne kontrole i dbałość o higienę jamy ustnej to najlepsza inwestycja w zdrowy i piękny uśmiech.✨
